Gwarancje wadialne w praktyce przetargowej. Kto może wnieść gwarancję wadialną w imieniu konsorcjum.
Jak w praktyce funkcjonują gwarancje ubezpieczeniowe jako forma wniesienia wadium? Kto wnosi wadium? Kto może wnieść gwarancję wadialną w konsorcjum?
Zacznijmy od początku – co to jest wadium? W skrócie to zabezpieczenie zapewniające Zamawiającego, że oferent wybrany w ramach przetargu przystąpi do podpisania umowy na przedstawionych w ofercie przetargowej warunkach. W jakiej formie wadium może być wniesione? Najczęściej w praktyce rynkowej występują wadia wnoszone w pieniądzu (kaucja), gwarancja bankowa lub gwarancja ubezpieczeniowa.
Wymóg wniesienia wadium najczęściej pojawia się w przetargach publicznych. Prawo zamówień publicznych definiuje wysokość wadium – kwota wymaganego zabezpieczenia w formie wadium nie może przekroczyć 3% wartości przedmiotu zamówienia. Zawarcie w warunkach przetargu wymogu wniesienia wadium jest obligatoryjny dla przetargów regulowanych prawem zamówień publicznych (tych jest najwięcej), gdy wartość zamówienia dla robót budowlanych przekracza kwotę 4.845 tyś EUR. Gdy przedmiotem zamówienia jest dostawa towarów lub usług ten próg kwotowy wynosi od 125 – 387 tyś EUR (w zależności od podmiotu będącego zamawiającym). Poniżej tych kwot zawarcie w warunkach przetargu wymogu wniesienia wadium jest fakultatywny.
Z uwagi na tematykę artykułu w dalszej części skoncentruję się na praktycznych aspektach funkcjonowania gwarancji, a w szczególności gwarancji ubezpieczeniowych jako formy wniesienia wadium.
Co to jest konsorcjum?
Konsorcjum to dwa lub więcej podmiotów składających ofertę wspólnie. W polskim prawie konsorcjum działa na zasadach zbliżonych do spółki cywilnej, więc uczestnicy konsorcjum odpowiadają za złożoną wspólnie ofertę solidarnie (art. 370 kc w związku z art. 366 kc oraz art. 14 Pzp). Zgodnie z prawem uczestnicy przetargu wspólnie składający ofertę winni być traktowani jako jeden wykonawca. Kto może wnieść wadium w formie gwarancji ubezpieczeniowej w imieniu konsorcjum? W czyim imieniu może być wystawiona gwarancja? Wadium w formie gwarancji ubezpieczeniowej może wnieśćw imieniu konsorcjum każdy z jego uczestników. Gwarancja jest skuteczna nawet, gdy gwarancję wystawiono tylko w imieniu jednego z uczestników konsorcjum. Wynika wprost to z solidarnej odpowiedzialności uczestników konsorcjum. Takie rozwiązanie dopuszcza to wyrok Krajowej Izby Odwoławczej w sprawie KIO 883/11. Co więcej taka gwarancja chroni Zamawiającego w identyczny sposób jak gwarancja wystawiona w imieniu wszystkich członków konsorcjum (Wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu, II Ca 489/06).
Podsumowując, złożenie gwarancji zapłaty wadium przez konsorcjum i to nawet w przypadku, gdy gwarancja została wystawiona na rzecz tylko jednego z członków konsorcjum jest wystarczającym zabezpieczeniem oferty konsorcjum. Ważnym jest żeby treść gwarancji wyraźnie wskazywała, iż złożono ją w imieniu konsorcjum a nie konkretnego przedsiębiorstwa. Złożenie gwarancji przez wszystkich uczestników konsorcjum jest konieczne wyłącznie, gdy Zamawiający wyraźnie zawarł w SIWZ wymóg, że każdy z członków konsorcjum ma złożyć oddzielne wadium.